Ngành logistics Việt Nam đang đứng trước những thách thức lớn trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động mạnh mẽ. Sự đứt gãy chuỗi cung ứng, tăng chi phí vận tải và các rào cản về thuế carbon cũng như tiêu chuẩn Môi trường, Xã hội, Quản trị (ESG) của Liên minh châu Âu (EU) đang tạo ra những khó khăn cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, đồng thời cũng mở ra cơ hội để các doanh nghiệp chuyển đổi xanh, tái định vị và phát triển bền vững trong cuộc đua toàn cầu.
Để đạt được mục tiêu phát triển bền vững, các doanh nghiệp logistics cần có sự hỗ trợ của Nhà nước thông qua các chính sách phát triển hạ tầng bền vững, tài chính xanh và quản trị phát thải. Đặc biệt, ngành vận tải, một phần quan trọng của lĩnh vực logistics, đang là nguồn phát thải cao do mức tiêu thụ nhiên liệu lớn. Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đã đặt ra yêu cầu chuyển đổi sang nhiên liệu ít phát thải, hướng tới mục tiêu giảm phát thải ròng về mức 0 vào năm 2050. Đây là cơ hội để Việt Nam xây dựng mô hình logistics xanh và bền vững.
Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB), tốc độ tăng trưởng logistics Việt Nam đạt 16%/năm, và năm 2023, Việt Nam đã đứng thứ 43 trong xếp hạng chỉ số hiệu quả logistics và thuộc nhóm 5 nước dẫn đầu ASEAN. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển của ngành logistics tại Việt Nam.
Phát triển logistics xanh không chỉ giúp doanh nghiệp giảm chi phí dài hạn trước biến động của giá dầu và chi phí vận tải mà còn giúp doanh nghiệp đáp ứng các tiêu chuẩn mới của các thị trường xuất khẩu, đặc biệt là khi EU đã triển khai cơ chế CBAM áp thuế hàng hóa có phát thải cao. Tuy nhiên, hành trình xanh hóa logistics tại Việt Nam không hề dễ dàng khi nhận thức, thói quen và hạ tầng chưa thực sự đáp ứng tốt cho sự phát triển của phương tiện vận chuyển xanh.
Nhiều doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, đang đối mặt với áp lực lớn trong việc xanh hóa chuỗi cung ứng để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Cần sự phối hợp từ nhiều bên để thúc đẩy logistics xanh. Một số doanh nghiệp đã bắt đầu đầu tư vào các phương tiện vận chuyển xanh và thử nghiệm các mô hình logistics bền vững.
Tuy nhiên, để thúc đẩy sự phát triển của logistics xanh tại Việt Nam, cần có sự phối hợp, chung tay giữa Nhà nước, doanh nghiệp và các bên liên quan để cùng nhau tạo ra một hệ sinh thái logistics bền vững. Hạ tầng logistics chưa đồng bộ, chính sách thiếu nhất quán và quy định chưa rõ ràng đang cản trở quá trình chuyển đổi xanh.
Phát triển logistics xanh trở thành lợi thế quan trọng để doanh nghiệp Việt Nam đi nhanh hơn, vượt lên trong chiến lược phát triển bền vững toàn cầu. Đây còn là con đường sống còn, giúp doanh nghiệp logistics Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh và tạo sức bật trong sự biến động bất định của nền kinh tế toàn cầu. Các doanh nghiệp cần tích cực chuyển đổi xanh và tận dụng các cơ hội từ quá trình này để phát triển bền vững.
EuroCham và VCCI đang tích cực hỗ trợ doanh nghiệp trong việc phát triển logistics xanh và bền vững. Phát triển logistics xanh không chỉ là trách nhiệm của các doanh nghiệp mà còn là nhiệm vụ quan trọng của cả xã hội trong việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Trong bối cảnh hiện nay, logistics xanh không chỉ là một xu hướng mà còn là yêu cầu tất yếu để các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Các doanh nghiệp cần nhận thức rõ về tầm quan trọng của logistics xanh và tích cực thực hiện các giải pháp để phát triển bền vững.
