Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ ra thực trạng đáng lo ngại trong việc triển khai các hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Cụ thể, nhiều bộ, ngành và địa phương chưa chủ động đăng ký nhu cầu kinh phí cho các hoạt động này, dẫn đến sự phát triển chưa tương xứng của khoa học và công nghệ tại Việt Nam. Tình trạng này một phần xuất phát từ thể chế và cơ chế chính sách còn hạn chế, chưa đủ mạnh để thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này.
Trước bối cảnh cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, việc tạo lập cơ chế và chính sách đủ mạnh để thu hút nhân tài trong lĩnh vực khoa học và công nghệ trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ giúp Việt Nam thích ứng và phát huy được nội lực để tham gia vào cuộc cách mạng này một cách hiệu quả. Tuy nhiên, việc triển khai thu hút nhân lực cho khoa học và công nghệ vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt là chính sách đãi ngộ chưa đủ mạnh và hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài.
Để giải quyết vấn đề này, cần có chính sách đột phá trong việc phát hiện, đào tạo, trọng dụng và đãi ngộ nhân tài. Xây dựng môi trường làm việc sáng tạo và cạnh tranh lành mạnh cũng là yếu tố quan trọng. Ngoài ra, việc thúc đẩy hợp tác giữa các viện, trường, doanh nghiệp và khu vực công trong đổi mới sáng tạo cũng cần được chú trọng.
Tại Kỳ họp thứ Chín vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với nhiều chính sách có tính đột phá để khuyến khích những người nghiên cứu khoa học và công nghệ. Luật này quy định rõ về chấp nhận rủi ro trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo, tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho việc phát triển khoa học và công nghệ.
Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ rõ mốc thời gian để hoàn thiện các chính sách thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Điều quan trọng là các cơ quan liên quan cần sớm vào cuộc để triển khai thực hiện các chính sách này một cách hiệu quả, nhằm thúc đẩy sự phát triển của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.
