Ngày 14/7, thông tin từ truyền thông Trung Quốc đã tiết lộ một sự cố nghiêm trọng liên quan đến an toàn hàng không quốc tế. Vào tối ngày 6/7, trên không phận của Cộng hòa Tuva, Nga, một sự việc đáng lo ngại đã xảy ra khi hai máy bay dân dụng của Trung Quốc bất ngờ bay ngược chiều nhau ở khoảng cách độ cao chỉ khoảng 100 mét. Đây là mức độ cao thấp hơn nhiều so với yêu cầu an toàn tối thiểu là 300 mét.

Sự cố liên quan đến hai chuyến bay mang số hiệu CA967 của hãng hàng không Air China và CSS128 của hãng hàng không SF Airlines. Chuyến bay CA967 của Air China đang trong hành trình từ Thượng Hải đến Milan. Trong quá trình bay, phi công của chuyến bay này đã quyết định tăng độ cao từ 10.400 mét lên gần 11.000 mét. Quyết định này đã làm giảm đáng kể khoảng cách độ cao giữa hai máy bay khi chúng di chuyển ngược chiều nhau.

Theo dữ liệu được cung cấp bởi trang theo dõi hàng không FlightRadar24, tại thời điểm gần nhất, khoảng cách độ cao giữa hai máy bay chỉ dao động từ 90 đến 120 mét. Điều này cho thấy sự cố này đã vi phạm nghiêm trọng quy định về khoảng cách an toàn tối thiểu là 300 mét giữa các máy bay đang bay ngược chiều.

Thông tin ban đầu cho thấy có khả năng phi công của Air China đã nghe nhầm hoặc hiểu sai chỉ thị từ đài kiểm soát không lưu. Tuy nhiên, nguyên nhân chính xác dẫn đến quyết định tăng độ cao của phi công vẫn chưa được làm rõ. Các bên liên quan bao gồm Air China, SF Airlines và Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc hiện chưa đưa ra bất kỳ bình luận chính thức nào về sự việc.

Trước mắt, sự cố này đang thu hút sự chú ý rộng rãi từ cộng đồng quốc tế và các cơ quan chức năng. Việc điều tra chi tiết về nguyên nhân của sự cố và các biện pháp phòng ngừa trong tương lai sẽ là cần thiết để đảm bảo an toàn hàng không.

Trong khi đó, các chuyên gia hàng không đang theo dõi chặt chẽ tình hình và có thể đưa ra nhận định về những rủi ro tiềm ẩn nếu khoảng cách an toàn không được duy trì. Hiện tại, cơ quan chức năng đang tích cực điều tra để làm rõ nguyên nhân của sự việc.

Link đến nguồn thông tin: N/A

Thảm kịch rơi máy bay của Air India gần đây đã đặt ra câu hỏi về sức khỏe tâm lý của phi công, một vấn đề đã gây ra nhiều thảm kịch trong ngành hàng không. Các nhà điều tra đang xem xét hồ sơ y tế của cơ trưởng Sumeet Sabharwal, người điều khiển chuyến bay Air India 171 gặp nạn hôm 12/6, khiến 241 người thiệt mạng. Báo cáo sơ bộ ban đầu cho biết các công tắc điều khiển nhiên liệu đã bị tắt ngay sau khi máy bay cất cánh, dẫn đến mất lực đẩy và rơi xuống khu dân cư ở Ahmedabad. Thông tin cơ trưởng Sabharwal từng nghỉ phép vì lý do tang chế và có dấu hiệu trầm cảm, đã làm dấy lên mối quan ngại về khía cạnh tâm lý, mặc dù Air India nhấn mạnh chưa thể kết luận điều gì khi cuộc điều tra còn đang diễn ra.

Câu chuyện của Air India 171 không phải là trường hợp đơn lẻ. Ngành hàng không đã từng chứng kiến nhiều thảm kịch mà nguyên nhân được cho là đến từ nguyên nhân khủng hoảng tâm thần của phi công. Vụ Germanwings năm 2015 khiến 150 người thiệt mạng, xảy ra khi cơ phó Andreas Lubitz cố tình khóa cửa buồng lái, điều khiển máy bay lao vào núi tại Pháp. Điều tra cho thấy Lubitz từng bị trầm cảm nặng, che giấu bệnh và từng tìm kiếm thông tin về cơ chế khóa buồng lái.

Tương tự, giả thuyết về vụ tự sát của cơ trưởng cũng được đặt ra trong vụ mất tích của chuyến bay MH370 năm 2014. Dù chưa có bằng chứng chính thức, cựu Thủ tướng Australia Tony Abbott vào năm 2020 cho biết các quan chức Malaysia từ sớm đã tin đây là một vụ “giết người do tự sát”. Cuộc tìm kiếm chiếc máy bay đã bị đình chỉ vào tháng 1/2017 sau khi không tìm thấy dấu vết nào trong vùng tìm kiếm rộng 46.000 dặm vuông.

Ngoài ra, một vụ tai nạn năm 2013 của hãng hàng không Mozambique cũng được xác định là do cơ trưởng cố tình điều khiển máy bay rơi xuống đất, sau khi nhốt cơ phó bên ngoài buồng lái.

Khi tâm lý không được coi là yếu tố an toàn bay, theo dữ liệu do Bloomberg công bố năm 2022, nếu tính riêng, các vụ tai nạn do phi công tự sát, có thể là nguyên nhân tử vong lớn thứ hai trong các vụ rơi máy bay phương Tây từ năm 2012. Dù vậy, các chuyên gia cho rằng ngành hàng không vẫn chưa có biện pháp đầy đủ để xử lý vấn đề này.

Phi công bắt buộc phải trải qua kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhưng nhiều người tránh né vì sợ mất giấy phép bay. Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy hơn 56% phi công Mỹ từng né tránh việc khám sức khỏe vì lo ngại ảnh hưởng đến công việc. Trong khi đó, việc phát hiện sớm các dấu hiệu rối loạn tâm thần vẫn phụ thuộc chủ yếu vào khai báo tự nguyện.

Chuyên gia hàng không Marc Atherton nhận định: “Ngành hàng không toàn cầu có hệ thống quản lý rủi ro rất tốt về kỹ thuật và vận hành, nhưng lại thiếu chiến lược rõ ràng cho sức khỏe tâm thần – yếu tố sống còn trong an toàn bay”. Tổ chức IPAAC – liên minh quốc tế hỗ trợ đồng nghiệp ngành hàng không – cũng cho rằng sức khỏe tinh thần nên được xem là một phần cấu thành an toàn bay. Họ kêu gọi mở rộng các chương trình hỗ trợ ẩn danh giữa các nhân viên cùng ngành để giúp phát hiện và can thiệp sớm.

Sau thảm kịch Germanwings, một số đề xuất cải tiến thiết kế cửa buồng lái nhằm tránh việc một phi công cố ý nhốt người còn lại bên ngoài – được đưa ra. Tuy nhiên, giới chức cảnh báo thay đổi đó có thể làm tăng nguy cơ bị xâm nhập buồng lái từ bên ngoài.

Năm 2023, Hội Hàng không Hoàng gia Anh (RAeS) công bố báo cáo cảnh báo rằng dù ngành hàng không đã có nỗ lực hỗ trợ nhân viên đối mặt với vấn đề tâm lý, nhưng vẫn thiếu hệ thống quản lý rủi ro tâm thần hiệu quả ngay từ đầu.

“Đã có nhiều tiến bộ toàn cầu trong lĩnh vực này”, ông Dave Fielding – Chủ tịch IPAAC chia sẻ. “Nhưng tất cả vẫn đang ở giai đoạn sơ khai và cần tiếp tục nỗ lực mạnh mẽ hơn”, ông nói.