Trong bối cảnh hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội đang phát triển nhanh chóng, cơ quan Thuế thành phố Hà Nội đã tích cực triển khai các biện pháp tuyên truyền và hỗ trợ để giúp các doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh hiểu và tuân thủ pháp luật về thuế. Song song với đó, cơ quan thuế cũng đã tăng cường các biện pháp kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp cố tình trốn thuế.

Tình trạng gian lận thuế ngày càng trở nên phức tạp và tinh vi hơn, với nhiều đối tượng sử dụng nhiều tài khoản khác nhau, chia nhỏ doanh thu và hoạt động không rõ ràng giữa mô hình doanh nghiệp và hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nhằm mục đích che giấu doanh thu và trốn thuế. Điều này đã gây ra những thách thức không nhỏ trong công tác quản lý thuế hiện nay.

Để đối phó với những thách thức này, cơ quan thuế đã triển khai nhiều giải pháp tuyên truyền để cung cấp thông tin về chính sách thuế cho người dân, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh. Đồng thời, cơ quan thuế cũng cảnh báo về những hành vi vi phạm, hậu quả pháp lý và giới thiệu các mô hình kinh doanh tuân thủ tốt pháp luật. Qua đó, giúp nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế.

Bên cạnh đó, Thuế thành phố Hà Nội cũng đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo để phân tích dữ liệu lớn thu thập từ các sàn thương mại điện tử, ngân hàng và mạng xã hội. Điều này giúp cơ quan thuế nhận diện các trường hợp phát sinh doanh thu từ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử để tuyên truyền và hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định.

Kết quả từ công tác tuyên truyền và hướng dẫn đã giúp nhiều hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, trong đó có những người nổi tiếng và có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội, chủ động kê khai và nộp thuế vào ngân sách nhà nước. Theo báo cáo, trong 6 tháng đầu năm 2025, thu từ hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế qua Cổng thương mại điện tử đã đạt 1.020 tỷ đồng, chiếm 55% số nộp cả nước.

Ngoài ra, cơ quan thuế cũng quyết liệt trong việc xử lý các trường hợp cố tình trốn thuế. Một số vụ việc đã được chuyển sang cơ quan cảnh sát điều tra để xử lý, trong đó có vụ việc cá nhân Đỗ Mạnh Cường với hành vi trốn thuế lên đến 2,5 tỷ đồng.

Lãnh đạo Thuế thành phố Hà Nội khẳng định rằng kinh doanh trên nền tảng số cần song hành với trách nhiệm thuế. Tất cả các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân, bất kể quy mô lớn hay nhỏ, đều phải tuân thủ pháp luật. Việc cố tình trốn thuế sẽ để lại hậu quả pháp lý nghiêm trọng và ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường kinh doanh.

Cơ quan thuế đã tiến hành rà soát và quản lý 5.680 người nộp thuế có liên quan đến hoạt động kinh tế ban đêm tại thành phố, trong đó có 3.550 doanh nghiệp và 2.130 hộ kinh doanh. Các doanh nghiệp và hộ kinh doanh này tập trung chủ yếu trên các tuyến phố trọng điểm như Nguyễn Huệ, Bùi Viện, Lý Tự Trọng, Đề Thám, Phạm Ngũ Lão, Lê Thánh Tôn, Thái Văn Lung…

Tỷ lệ người nộp thuế có hoạt động kinh tế ban đêm chiếm 13% đối với doanh nghiệp và 26% đối với hộ kinh doanh trên địa bàn. Cơ quan thuế đã xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý thuế đối với những đối tượng có hoạt động kinh tế ban đêm và tiến hành kiểm tra chống thất thu thuế.

Cụ thể, cơ quan thuế đã lập kế hoạch kiểm tra chuyên đề chống thất thu với 280 doanh nghiệp, truy thu, xử phạt 125 doanh nghiệp với số tiền hơn 11 tỷ đồng, giảm lỗ 112 tỷ đồng, giảm khấu trừ thuế 2,8 tỷ đồng.

Sau khi cơ quan thuế tăng cường thanh tra, kiểm tra và quản lý, số thu từ hộ kinh doanh ban đêm đã có chuyển biến tích cực, thu được 32 tỷ đồng, tăng 64% so với cùng kỳ. Tổng thu thuế từ doanh nghiệp trong 6 tháng đầu năm 2025 cũng tăng 13,6% so với cùng kỳ năm 2024.

Đến nay, đã có 2.816 doanh nghiệp và 250 hộ kinh doanh hoạt động kinh tế ban đêm đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Tuy nhiên, vẫn còn 714 doanh nghiệp và 1.880 hộ kinh doanh cần tiếp tục vận động, đôn đốc đăng ký.

TP.HCM đang từng bước định hình không gian kinh tế ban đêm với các hoạt động sôi động sau 18h như ẩm thực, giải trí, mua sắm, lưu trú, chợ đêm, tập trung tại các phường trung tâm. Tuy nhiên, để quản lý hoạt động kinh tế đêm vẫn gặp không ít rào cản.

Cơ quan thuế kiến nghị Bộ Tài chính ban hành các giải pháp hậu kiểm đối với việc cấp phép hoạt động kinh doanh của tổ chức, cá nhân, tránh lợi dụng sự thông thoáng trong việc cấp phép, né tránh nghĩa vụ kê khai thuế, gây thất thu ngân sách.

Cơ quan thuế cũng kiến nghị phân cấp quản lý, yêu cầu các nhà hàng, khách sạn, dịch vụ cao cấp… kê khai và nộp thuế tại nơi chi nhánh, địa điểm kinh doanh đang hoạt động theo hình thức hạch toán độc lập. Việc này nhằm tránh tình trạng doanh nghiệp mở chi nhánh phụ thuộc tại nhiều phường trung tâm nhưng kê khai thuế ở trụ sở chính, gây khó quản lý và thất thu ngân sách.

Ngoài ra, các hộ kinh doanh và chuyên gia cũng kiến nghị giảm bớt thủ tục kê khai thuế và sổ sách đơn giản cho hộ kinh doanh, đồng thời đề nghị miễn giảm phần mềm hóa đơn để áp dụng thuế theo doanh thu.

Trong bối cảnh thương mại điện tử (TMĐT) và kinh doanh trên nền tảng số đang bùng nổ, ngành Thuế đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để hoàn thiện hành lang pháp lý, nâng cao hiệu quả quản lý thuế. Điều này giúp đảm bảo công bằng, minh bạch trong thực thi nghĩa vụ với ngân sách của người nộp thuế.

TMĐT tại Việt Nam đang tăng trưởng nhanh về quy mô, hình thức và ứng dụng công nghệ. Các hình thức mới như livestream bán hàng, thực tế ảo, giao dịch qua thuê bao viễn thông và các loại hình tài sản số đang đặt ra thách thức mới trong công tác quản lý thuế. Trước yêu cầu này, ngành Thuế đã chủ động phối hợp xây dựng và trình Chính phủ ban hành các văn bản quan trọng nhằm tăng cường năng lực quản lý.

Cụ thể, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 117/2025/NĐ-CP quy định quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử, nền tảng số, hộ và cá nhân kinh doanh. Bộ Tài chính cũng ban hành Quyết định số 1928/QĐ-BTC phê duyệt Kế hoạch thực hiện Chỉ thị số 18/CT-TTg về thúc đẩy TMĐT và tăng cường quản lý thuế.

Song song với việc hoàn thiện pháp lý, ngành Thuế đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người nộp thuế tuân thủ tự giác. Cục Thuế đã có thư ngỏ tới hơn 10 triệu người dùng ứng dụng eTax Mobile và các cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng số. Chiến dịch truyền thông này đã nhận được sự hưởng ứng tích cực, số lượng người liên hệ cơ quan thuế để kê khai, nộp thuế từ hoạt động TMĐT tăng mạnh.

Ngành Thuế cũng tiếp tục triển khai các tiện ích hỗ trợ kê khai, nộp thuế điện tử, phát triển Cổng thông tin điện tử dành cho hộ, cá nhân kinh doanh. Đồng thời, đẩy mạnh hướng dẫn sử dụng hóa đơn điện tử đối với hoạt động TMĐT, livestream bán hàng.

Quản lý thuế TMĐT hiệu quả không thể thiếu cơ sở dữ liệu đầy đủ và công nghệ phân tích hiện đại. Ngành Thuế đã đẩy mạnh phối hợp liên ngành nhằm kết nối, chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành, đơn vị liên quan. Cục Thuế đang nghiên cứu, thiết kế hệ thống tiếp nhận, sắp xếp, tổng hợp, phân tích dữ liệu lớn (Big Data) về TMĐT và tăng cường ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để xử lý dữ liệu.

Nhờ các giải pháp đồng bộ, hiệu quả thu thuế từ TMĐT và kinh tế số trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt 98 nghìn tỷ đồng, tăng 58% so với cùng kỳ năm 2024. Cụ thể, đã có 159 nhà cung cấp nước ngoài đã đăng ký, kê khai và nộp thuế qua Cổng điện tử với tổng số thu 5,7 nghìn tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ. Gần 93.000 tổ chức, cá nhân hoạt động TMĐT đã nộp tổng cộng 88,6 nghìn tỷ đồng; 130.000 hộ, cá nhân kinh doanh nộp 1,7 nghìn tỷ đồng qua Cổng thông tin điện tử.

Trong thời gian tới, ngành Thuế tiếp tục triển khai quyết liệt Nghị định 117/2025/NĐ-CP, kết hợp chặt chẽ giữa hoàn thiện pháp luật, nâng cao năng lực quản lý, đổi mới phương pháp tiếp cận và tận dụng sức mạnh công nghệ để quản lý toàn diện hoạt động kinh doanh TMĐT và kinh tế số.

Từ ngày 1/7, nhiều tên gọi cơ quan thuế và chức danh người có thẩm quyền trong lĩnh vực thuế sẽ được thay đổi để phù hợp với việc tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy cơ quan thuế các cấp. Cục Thuế (Bộ Tài chính) vừa có văn bản hướng dẫn xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước trong các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thuế.

Cụ thể, tên gọi ‘Chi cục Thuế khu vực’ sẽ được đổi thành ‘Thuế tỉnh, thành phố’, trong khi ‘Đội Thuế cấp huyện’ được đổi thành ‘Thuế cơ sở’. Về chức danh, ‘Chi cục trưởng Chi cục Thuế khu vực’ trở thành ‘Trưởng Thuế tỉnh, thành phố’, và ‘Đội trưởng Đội Thuế cấp huyện’ đổi thành ‘Trưởng Thuế cơ sở’.

Một số chức danh khác như Chi cục trưởng Thuế thương mại điện tử và Chi cục trưởng Thuế doanh nghiệp lớn vẫn giữ nguyên. Cục Thuế yêu cầu các Trưởng Thuế tỉnh, thành phố phổ biến và quán triệt đầy đủ các nội dung phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền chính quyền địa phương hai cấp liên quan đến lĩnh vực thuế và quản lý thuế.

Đáng chú ý, thẩm quyền quyết định xóa nợ thuế đối với doanh nghiệp, hợp tác xã có khoản nợ từ 15 tỷ đồng trở lên sẽ do Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định, theo phân quyền của Thủ tướng Chính phủ. Ngoài ra, các thẩm quyền được phân định cho UBND cấp xã tại Nghị định 125/2025 bao gồm quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế cấp xã, ban hành quyết định cưỡng chế, phối hợp cấp và thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã.

Các nội dung sửa đổi, bổ sung để phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp tại Thông tư 40 của Bộ Tài chính. Về Hội đồng tư vấn thuế cấp xã, thành phần của Hội đồng sẽ có sự thay đổi và Trưởng Thuế cơ sở sẽ căn cứ thành phần và danh sách tham gia Hội đồng tư vấn thuế để đề nghị Chủ tịch UBND cấp xã ra quyết định thành lập Hội đồng tư vấn thuế.

Trách nhiệm kiểm tra và tổng hợp báo cáo cũng sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với mô hình mới. Thẩm quyền quyết định miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp sẽ được UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ủy quyền cho UBND cấp xã.