Việc sắp xếp lại địa giới hành chính không chỉ là sự điều chỉnh về ranh giới đơn thuần mà còn đánh dấu sự khởi đầu cho quá trình kiến tạo không gian đô thị theo tư duy mới. Đây là thời điểm để huy động và tái phân bổ nguồn lực phát triển, từ hệ thống quản trị, hạ tầng kỹ thuật đến tiềm năng văn hóa, xã hội. Khi không gian được tái thiết, bài toán đô thị không còn dừng ở việc quản lý hiện trạng mà còn đòi hỏi tư duy sáng tạo nhằm hình thành diện mạo văn hiến, văn minh, hiện đại, phát triển bền vững cho Thủ đô.

Quá trình tái cấu trúc địa giới hành chính các phường của quận Tây Hồ và Thủ đô Hà Nội nói chung là một chủ trương quan trọng, nhằm tạo ra không gian đô thị hợp lý, đồng bộ về hạ tầng với tầm nhìn đến năm 2030 và 2050. Việc này giúp Tây Hồ phát triển mạnh mẽ về kinh tế, văn hóa và xã hội. Đặc biệt, việc sắp xếp lại địa giới sẽ tạo cơ hội lớn để quản lý và quy hoạch không gian quanh hồ Tây một cách hiệu quả, nâng cao giá trị sử dụng đất, phát triển hạ tầng và các dịch vụ du lịch, mang lại môi trường sinh thái và văn minh.

Phường Tây Hồ được thành lập từ việc sáp nhập các phường xung quanh hồ Tây, nằm trọn vẹn trong quy hoạch phân khu A6 Hồ Tây và vùng phụ cận. Phường có diện tích 10,72km² và dân số khoảng 100.122 người. Trong giai đoạn tới, Tây Hồ tiếp tục đẩy mạnh quy hoạch không gian đô thị ven hồ Tây theo hướng hiện đại và sinh thái. Mục tiêu của phường là bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa và di sản đặc trưng, đồng thời đẩy mạnh phát triển hạ tầng giao thông, kết nối đồng bộ với các khu vực khác để giảm tải giao thông cho trung tâm thành phố.

Tây Hồ cũng chú trọng phát triển các không gian văn hóa, nghệ thuật, các tuyến phố ẩm thực và phố đi bộ, tăng sức hút cho du lịch, làm phong phú thêm đời sống tinh thần cho cộng đồng cư dân. Ngoài ra, phường cũng ưu tiên phát triển kinh tế – xã hội theo hướng đẩy mạnh dịch vụ, thương mại và du lịch chất lượng cao, đồng thời xây dựng không gian sống đẳng cấp, thân thiện với môi trường. Đặc biệt, Tây Hồ sẽ tập trung phát triển công nghiệp văn hóa, nhằm khơi dậy sự sáng tạo và làm giàu giá trị bản sắc địa phương, đưa phường trở thành trung tâm văn hóa, du lịch, dịch vụ của Thủ đô.

Phường Hồng Hà được thành lập từ việc hợp nhất các phường thuộc 5 quận nội thành, với diện tích hơn 15km² và dân số hơn 123.000 người. Đặc biệt, phường nằm ngoài đê sông Hồng, kéo dài từ cầu Nhật Tân đến cầu Vĩnh Tuy, nối liền khu phố cổ với không gian mở rộng ven sông. Chính vì vậy, Hồng Hà có tiềm năng lớn trong việc phát triển cảnh quan sinh thái, du lịch văn hóa – lịch sử, và phát triển nông nghiệp đô thị gắn liền với các làng nghề, lễ hội và di tích lâu đời.

Với đặc điểm địa lý này, việc quy hoạch không gian đô thị của Hồng Hà cần phải có tầm nhìn dài hạn, tổng thể và bài bản, gắn với mục tiêu phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội bền vững. Việc sắp xếp lại địa giới hành chính các phường trong toàn thành phố Hà Nội là một chiến lược quan trọng, giúp đồng bộ hóa quy hoạch và phát huy tối đa giá trị cảnh quan, di sản của vùng đất ven sông Hồng.

Kiến trúc sư Trần Huy Ánh, Ủy viên Thường vụ Hội Kiến trúc sư Hà Nội, cho rằng việc xác định địa giới mới theo địa hình đường sá và sông ngòi tại thành phố Hà Nội thuận lợi trong việc khoanh vùng, vẽ bản đồ, hạn chế được việc chồng lấn. Tuy nhiên, lịch sử hình thành các ranh giới địa phương tuân theo quy luật của địa lý nhân sinh phức tạp hơn vì còn liên quan đến các yếu tố lịch sử, văn hóa, xã hội, kinh tế và tôn giáo.

Thách thức lớn nhất là các phường, xã nằm trong không gian thoát lũ sông Hồng. Các xã, phường cần khẩn trương xác định mốc giới bảo vệ không gian dành cho nước chảy vào 2 mùa lũ/cạn và trong tình huống rủi ro cao nhất để đảm bảo nơi ở an toàn cho cư dân tại địa phương, và an toàn pháp lý cho các tổ chức, cá nhân thực thi quản lý. Đây là chuỗi những thách thức đặc thù cần một cơ chế quản lý phù hợp.

Bộ Tài chính vừa ban hành văn bản hướng dẫn các địa phương triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đồng thời giải đáp một số vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện. Văn bản này nhằm cung cấp sự hướng dẫn cụ thể và làm rõ các vấn đề liên quan đến việc thay đổi địa giới hành chính và ảnh hưởng của nó đến các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hộ kinh doanh, tổ hợp tác, hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã.

Theo văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính, cơ quan đăng ký kinh doanh không yêu cầu doanh nghiệp, hộ kinh doanh, tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải đăng ký thay đổi thông tin về địa chỉ do thay đổi địa giới hành chính. Điều này có nghĩa là các đơn vị kinh doanh vẫn có thể tiếp tục sử dụng giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hiện tại mà không cần thực hiện thủ tục thay đổi địa chỉ.

Bộ Tài chính cũng nhấn mạnh rằng việc thay đổi địa chỉ chỉ cần thực hiện nếu doanh nghiệp có nhu cầu hoặc thực hiện kèm với thủ tục thay đổi nội dung đăng ký khác. Điều này giúp giảm thiểu các thủ tục hành chính không cần thiết và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong quá trình hoạt động.

Đồng thời, cơ quan chức năng khuyến cáo các địa phương tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền đến người dân và cộng đồng doanh nghiệp để tránh hiểu sai và gây tâm lý lo ngại không cần thiết. Việc tuyên truyền và hướng dẫn kịp thời sẽ giúp các doanh nghiệp và người dân hiểu rõ về các quy định và thủ tục liên quan đến mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Về việc hỗ trợ chuyển đổi dữ liệu hộ kinh doanh, Bộ Tài chính đã có công văn hướng dẫn các địa phương triển khai công tác này vào ngày 27/3/2025. Hiện nay, hệ thống thông tin về đăng ký hộ kinh doanh đã được trang bị các công cụ hỗ trợ cơ quan đăng ký kinh doanh chuyển đổi dữ liệu một cách thuận tiện và nhanh chóng.

Liên quan đến chính sách miễn, giảm phí, lệ phí khi chuyển đổi giấy tờ, Bộ Tài chính cho biết Luật Phí và Lệ phí năm 2015 và Nghị quyết số 198/2025/QH15 đã có quy định rõ về nội dung này, trong đó quy định việc miễn phí, lệ phí khi thực hiện chuyển đổi các loại giấy tờ có liên quan đến tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp.

Gần đây, một số đối tượng đã mạo danh cơ quan thuế yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp, hộ kinh doanh nộp căn cước công dân, giấy phép đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký thuế để ‘cập nhật thông tin’ theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Tuy nhiên, cơ quan thuế khẳng định không có yêu cầu này và sẽ gửi thông báo đến tổ chức, doanh nghiệp, hộ kinh doanh về địa chỉ cập nhật của người nộp thuế theo địa bàn hành chính mới.

Bộ Tài chính đang tiếp tục theo dõi và đánh giá tình hình triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp trên cả nước. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng sẵn sàng hỗ trợ và giải đáp các thắc mắc của người dân và doanh nghiệp liên quan đến việc triển khai mô hình này.