Tập đoàn VAS tiếp tục khẳng định cam kết không lay chuyển của mình đối với phát triển bền vững khi một lần nữa được vinh danh trong Top 50 Doanh nghiệp Phát triển Bền vững năm 2025. Là doanh nghiệp thép duy nhất trong bảng xếp hạng Top 50 CSA, VAS đã thể hiện bản lĩnh và trách nhiệm xã hội của một doanh nghiệp ‘Tâm thép’ kiên định.

Ngay từ những ngày đầu, VAS đã chọn con đường phát triển bền vững, mặc dù khái niệm này còn xa lạ với nhiều doanh nghiệp Việt Nam vào thời điểm đó. Thay vì đi theo xu hướng thông thường, tập đoàn này đã chọn ‘xanh’ như một triết lý phát triển, gắn liền kinh doanh với việc vun đắp cho cộng đồng và tăng trưởng phải hòa điệu cùng nhịp thở của thiên nhiên.

VAS đã mạnh mẽ đối mặt với những thách thức về phát thải và các vấn đề môi trường mà ngành công nghiệp thép gây ra. Họ đã đầu tư vào công nghệ luyện thép bằng lò điện tiên tiến với quy mô lớn nhất Đông Nam Á, giảm thiểu đáng kể lượng khí thải, bụi công nghiệp và tiếng ồn. Qua đó, tập đoàn này đã thể hiện cam kết của mình đối với bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Bên cạnh đó, VAS cũng đã biến những thứ tưởng chừng như vô giá trị thành nguồn sống mới thông qua mô hình kinh tế tuần hoàn hiệu quả. Các nhà máy của họ là một ‘hệ sinh thái’ tuần hoàn khép kín, nơi phế liệu được tái chế thành Thép Xanh VAS, xỉ thép được tái sử dụng làm vật liệu xây dựng và từng giọt nước thải được tuần hoàn sử dụng lại. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu lãng phí mà còn góp phần bảo vệ môi trường.

VAS cũng đã thể hiện sự tiên phong trong việc áp dụng tiêu chuẩn ESG (Môi trường – Xã hội – Quản Trị), không chỉ ở Việt Nam mà còn trên thế giới. Là doanh nghiệp thép nội địa duy nhất trở thành thành viên chính thức của Hiệp hội Thép Thế giới (World Steel Association), VAS đã khẳng định vị thế của mình trong ngành thép toàn cầu.

Mỗi tấn Thép Xanh VAS sản xuất ra không chỉ là sản phẩm vật chất mà còn là bằng chứng thép cho cam kết bền vững của tập đoàn. VAS cũng đã thể hiện sự quan tâm đến quản trị minh bạch, nhân văn và hiện đại, với triết lý ‘Con người là trung tâm’ và xây dựng một hệ sinh thái nhân sự phát triển toàn diện.

Bên cạnh đó, VAS cũng đã thể hiện trách nhiệm xã hội của mình thông qua các chương trình ý nghĩa, từ quỹ học bổng ‘VAS – Vươn cao tinh thần Việt’ dành cho sinh viên nghèo hiếu học, đến chương trình ‘Nối dài sự sống’ với tổng ngân sách lên đến hơn 40 tỷ đồng. Những hoạt động này đã thể hiện cam kết của VAS đối với cộng đồng và xã hội.

Danh hiệu Top 50 Doanh nghiệp Phát triển Bền vững năm 2025 một lần nữa tiếp thêm sức mạnh cho con tàu VAS vững tiến vươn xa. VAS hiểu rằng để doanh nghiệp đi xa, cần vững tầm nhưng để doanh nghiệp trường tồn, cần vững Tâm. Và chính ‘Tâm Thép’ ấy đã trở thành ngọn lửa soi đường, hun đúc nên một tập thể kiên định, đồng lòng vì mục tiêu kiến tạo một tương lai nơi giá trị kinh tế song hành cùng tiến bộ xã hội và bảo vệ môi trường.

TP.HCM đang tiếp tục triển khai mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững trong cộng đồng, với mục tiêu giảm thiểu rác thải và bảo vệ môi trường. Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM vừa phối hợp với Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường – Trường Đại học Công nghiệp TP.HCM, Câu lạc bộ Hành trình Xanh Cựu chiến binh – Bảo vệ Môi trường tổ chức Lễ tổng kết khóa tập huấn Ủ compost từ rác thải hữu cơ gia đình và Lễ ký kết ghi nhớ Hợp tác Toàn diện Chương trình Kinh tế tuần hoàn và Phát triển bền vững.

Chương trình này là kết quả của sự phối hợp giữa các bên nhằm thúc đẩy thực hiện mô hình kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững trong cộng đồng, với sự đồng hành của nhiều doanh nghiệp và đơn vị liên kết. Từ tháng 4/2025, các bên đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực như: trồng cây phủ xanh khu vực Mũi Nghinh Phong, tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng ủ compost từ rác hữu cơ sinh hoạt và hướng dẫn mô hình trồng rau sạch tại nhà cho hơn 60 hộ dân địa phương.

PGS.TS. Lê Hùng Anh, Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường, nhấn mạnh mục tiêu của chương trình là hình thành thói quen phân loại rác tại nguồn, đồng thời lan tỏa lối sống xanh từ hộ gia đình đến toàn khu dân cư. Việc phân loại rác tại nguồn không chỉ giúp giảm thiểu lượng rác thải ra môi trường mà còn tạo ra nguồn tài nguyên mới thông qua việc tái sử dụng và tái chế.

Ông Vũ Văn Mạnh, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Hành trình Xanh Cựu chiến binh – Bảo vệ Môi trường, chia sẻ rằng hợp tác này không chỉ là cam kết trên giấy mà là sự đồng lòng giữa các tổ chức, doanh nghiệp, cơ quan và cộng đồng để cùng kiến tạo một tương lai xanh, lành mạnh và thịnh vượng hơn cho đất nước và thế hệ mai sau. Sự hợp tác này thể hiện sự quyết tâm và cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.

Tại buổi lễ, các học viên hoàn thành khóa học đã được trao giấy chứng nhận, và các tập thể và cá nhân có đóng góp tích cực đã được Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường tuyên dương. Lễ ký kết hợp tác toàn diện giữa các đơn vị mở ra một khuôn khổ phối hợp dài hạn, huy động sự tham gia của cả giới khoa học, các tổ chức chính trị – xã hội, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư.

Ông Nguyễn Toàn Thắng, Phó Chủ tịch thường trực Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM, nhấn mạnh ý nghĩa của chương trình hợp tác trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị của rác thải như một nguồn tài nguyên, thúc đẩy phân loại rác tại nguồn, từ đó giảm áp lực lên hệ thống thu gom và xử lý rác thải đô thị. Chương trình này cũng đóng góp vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của thành phố, đặc biệt là mục tiêu bảo vệ môi trường và giảm thiểu rác thải.

Thông qua chương trình này, các bên hy vọng sẽ tạo ra một phong trào mạnh mẽ trong cộng đồng về việc phân loại rác thải tại nguồn, tái sử dụng và tái chế rác thải, từ đó đóng góp vào việc xây dựng một thành phố xanh, sạch và bền vững. Sự hợp tác này cũng thể hiện sự cam kết của các bên trong việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, đồng thời mở ra một tương lai tươi sáng cho thế hệ mai sau.

Trước thềm Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc (COP30) diễn ra vào tháng 11 tại Belém, Brazil, các chuyên gia và lãnh đạo nước này đang lên tiếng kêu gọi đưa kinh tế tuần hoàn trở thành ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự. Đây là giải pháp quan trọng để giảm thiểu phát thải khí nhà kính, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và phục hồi các hệ sinh thái đang bị suy thoái nghiêm trọng.

Hiện nay, thế giới đang vận hành theo mô hình kinh tế tuyến tính bao gồm các bước khai thác, sử dụng và vứt bỏ. Tuy nhiên, mô hình này đã gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho môi trường. Theo báo cáo ‘Circularity Gap 2025’, chỉ có 6,9% vật liệu trong nền kinh tế toàn cầu được tái chế, giảm so với mức 9,1% vào năm 2015. Việc khai thác và chế biến nguyên liệu thô cũng chiếm tới 55% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu và là nguyên nhân chính gây ra mất đa dạng sinh học.

Kinh tế tuần hoàn đề xuất một cách tiếp cận khác biệt, tập trung vào thiết kế thông minh, tận dụng công nghệ số và chuyển đổi từ sở hữu sản phẩm sang sử dụng dịch vụ. Mục tiêu của mô hình này là giữ giá trị của tài nguyên trong nền kinh tế càng lâu càng tốt, giảm thiểu lãng phí và giảm áp lực lên môi trường. Để chuyển đổi hiệu quả, cần kết hợp giữa chính sách thông minh và hợp tác toàn cầu.

Tại Diễn đàn Kinh tế Tuần hoàn Thế giới gần đây ở São Paulo, các chuyên gia đã kêu gọi hành động khẩn cấp. Đại sứ Brazil và Chủ tịch COP30, ông Andre Correa do Lago, khẳng định kinh tế tuần hoàn là công cụ then chốt để chống biến đổi khí hậu nhanh nhất có thể.

Tuy nhiên, hiện chỉ có khoảng 27% quốc gia lồng ghép các hành động về kinh tế tuần hoàn vào kế hoạch đóng góp quốc gia của mình. Brazil, với vai trò là quốc gia đăng cai COP30, có cơ hội để dẫn đầu trong lĩnh vực này. Brazil đã có chiến lược kinh tế tuần hoàn quốc gia và cần tích hợp mạnh mẽ kế hoạch đó vào mục tiêu giảm phát thải đến năm 2035.

Để củng cố vai trò tiên phong, Brazil có thể học hỏi từ Phần Lan bằng cách bổ nhiệm một đại sứ chuyên trách về kinh tế tuần hoàn. Tổ chức một ngày hội thảo chuyên đề và một bàn tròn cấp cao về kinh tế tuần hoàn tại COP30 sẽ giúp nâng cao tầm quan trọng của lĩnh vực này trên trường quốc tế.

Chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn không chỉ giúp giải quyết vấn đề môi trường mà còn mở ra cơ hội để định hình lại vai trò của các nước đang phát triển như Brazil.

Thế giới đang trải qua một giai đoạn chuyển đổi kép quan trọng, kết hợp giữa chuyển đổi số và phát triển bền vững. Trong đó, công nghệ số như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (Blockchain) đang hòa nhập với sinh thái học để thúc đẩy kinh tế tuần hoàn. Theo GS. Yves Wautelet, chuyên gia đến từ Đại học KU Leuven (Bỉ), mục tiêu của chuyển đổi kép là tận dụng tối đa sự kết hợp này để tạo ra giá trị lớn hơn, cả về kinh tế, xã hội lẫn môi trường.

GS. Yves Wautelet nêu ví dụ về mô hình Circulise, một sự kết hợp giữa mô hình quản lý, kinh tế và công nghệ để mang lại giá trị bền vững và tuần hoàn. Dự án Fanyatu tại lưu vực sông Congo, chuyên tái trồng rừng và cải thiện sinh kế người dân địa phương, là một trong những ví dụ điển hình. Dự án này tích hợp công nghệ IoT và bản sao số (digital twins) để giám sát, tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, xây dựng lòng tin các bên liên quan. Kết quả là khoảng 6 triệu cây được trồng, cộng đồng địa phương tham gia với vai trò ‘người sản xuất kiêm tiêu dùng tài nguyên’ (resource prosumers).

Mô hình kinh tế tuần hoàn xoay quanh việc giảm thiểu chất thải, tận dụng tối đa giá trị từ sản phẩm và nguyên liệu. Các chuyên gia cho rằng, trong một nền kinh tế tuần hoàn, con người có thể tận dụng được nhiều giá trị hơn từ những gì đã có và duy trì giá trị đó trong nền kinh tế lâu nhất có thể. Điều này có thể đạt được thông qua thiết kế thông minh, giải pháp số và sự chuyển dịch từ sở hữu sản phẩm sang sử dụng dịch vụ.

Trên thế giới, đã có các dự án khác cho thấy công nghệ mới đang là trợ thủ đắc lực để thúc đẩy nhanh tiến trình và hiệu quả của kinh tế tuần hoàn. EY đang hợp tác với nhiều công ty triển khai công cụ AI phân tích chuỗi cung ứng, giúp giải quyết các điểm nghẽn trong quản lý vận chuyển, giảm lượng phát thải carbon và dự báo nhu cầu nhằm hạn chế sản xuất dư thừa và tồn kho. Plastic Bank (Canada) ứng dụng nền tảng tích hợp AI và Blockchain để biến rác nhựa thành ‘tiền tệ’, cho phép người dân đổi rác lấy nhu yếu phẩm, học phí, bảo hiểm y tế và các dịch vụ thiết yếu khác.

Hiện khoảng 27% các quốc gia đưa hành động kinh tế tuần hoàn vào Đóng góp do Quốc gia Tự quyết định (NDC). Kinh tế tuần hoàn cũng sẽ là chủ đề chính tại Hội nghị Biến đổi khí hậu lần thứ 30 của Liên Hợp Quốc (COP30). Việc khai thác và chế biến nguyên liệu, gồm nhiên liệu hóa thạch, khoáng sản và sinh khối, chiếm ít nhất 55% lượng khí nhà kính toàn cầu, đồng thời góp phần vào tình trạng suy giảm đa dạng sinh học và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên.

GS. Yves Wautelet cho biết sự tương tác giữa công nghệ và nhu cầu của xã hội cần được thể hiện một cách rõ ràng trong thiết kế và vận hành hệ thống quản trị. Không chỉ đơn thuần áp dụng công nghệ, cần xác định rõ công nghệ đó phục vụ lợi ích gì cho cộng đồng, phát triển bền vững và điều chỉnh công nghệ để phù hợp với mục tiêu xã hội.