Đồng bào Mông tại xã Mường Kim, tỉnh Lai Châu, đang tích cực chuyển đổi tư duy sản xuất và tiếp cận với tiến bộ khoa học kỹ thuật để phát triển kinh tế bền vững. Với niềm tin vào Đảng và chính quyền địa phương, người Mông tại đây đã đoàn kết, đồng lòng xây dựng nếp sống văn hóa mới, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, phát triển chăn nuôi hàng hóa và đẩy mạnh du lịch cộng đồng.

Việc thành lập xã Mường Kim trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của 4 xã đã mở ra không gian phát triển mới cho người dân. Cán bộ gần dân, sát dân đã giải quyết kịp thời các vướng mắc và tận dụng tối đa tiềm năng, thế mạnh để thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển. Xã Mường Kim hiện có 16 bản, với 540 hộ và 3.561 nhân khẩu người Mông, tập trung ở các bản như Huổi Pắc, Pá Khoang, Hô Ta, Tu San.

Địa phương đã tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân thay đổi tập quán canh tác lạc hậu và áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Một số giống cây trồng có năng suất và giá trị kinh tế cao như chè, chanh leo, đào chín sớm, lê, mắc-ca, quế đã được đưa vào gieo trồng. Qua đó, người dân đã có cơ hội tăng thu nhập và cải thiện đời sống.

Bên cạnh đó, người Mông ở xã Mường Kim đã đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm thông qua đầu tư homestay, giữ gìn nghề truyền thống và xây dựng, duy trì chợ phiên Nậm Pắt. Chợ phiên Nậm Pắt đã trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách, mang lại thu nhập cho người dân.

Diện mạo các bản người Mông ở Mường Kim đã thay đổi đáng kể với giao thông đến trung tâm xã được nâng cấp, mở rộng và các bản có nhà văn hóa, trường học được đầu tư kiên cố. Ông Lò Quyết Thắng, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Kim, cho biết cấp ủy, chính quyền xã đã bàn bạc và phân vùng phát triển theo từng thành phần dân tộc. Đối với đồng bào Mông, xã vận động bà con phát triển cây chè, cây ăn quả ôn đới và tập trung quảng bá, thu hút đầu tư, huy động nguồn lực phát triển hệ thống homestay, điểm du lịch và du lịch cộng đồng theo hướng bền vững.

Giá heo hơi tại Việt Nam đã có xu hướng giảm trong vài ngày qua trên cả ba miền. Sự sụt giảm này diễn ra trong bối cảnh bệnh dịch tả heo châu Phi đang bùng phát mạnh mẽ. Nhiều chuyên gia nhận định rằng việc người nuôi tăng bán để chạy dịch đã góp phần làm giá heo giảm thêm.

Chiều ngày 17-7, giá heo hơi trên cả ba miền đồng loạt giảm từ 1.000 – 1.500 đồng/kg so với ngày trước đó. Giá heo hơi hiện nay phổ biến trong khoảng 62.000 – 67.000 đồng/kg tùy theo khu vực và chất lượng heo.

Tại miền Bắc, giá heo hơi ở nhiều địa phương như Lai Châu, Lào Cai còn 64.000 đồng/kg, thấp nhất khu vực. Hà Nội, Hưng Yên, Ninh Bình, Bắc Ninh có giá 65.000 đồng/kg, tương đương với nhiều tỉnh thành khác trong khu vực. Hải Phòng là địa phương có giá tốt nhất ở miền Bắc với 66.000 đồng/kg.

Ở miền Trung và Tây Nguyên, giá heo hơi tiếp tục giảm. Nghệ An hiện xuống còn 64.000 đồng/kg; Hà Tĩnh, Quảng Trị và Huế còn 63.000 đồng/kg; Gia Lai 62.000 đồng/kg. Các tỉnh thành còn lại phổ biến trong ngưỡng 63.000 – 64.000 đồng/kg.

Giá heo hơi ở miền Nam, dù giảm theo xu hướng chung, nhưng vẫn đang ở mức cao nhất cả nước. Phần lớn các tỉnh như An Giang, Vĩnh Long, Đồng Nai, Tây Ninh… được ghi nhận ở mức phổ biến 64.000 – 66.000 đồng/kg tùy địa phương. Riêng Cà Mau có giá cao nhất khu vực và cả nước với 67.000 đồng/kg.

Sau nhiều tuần duy trì trong mức 65.000 – 70.000 đồng/kg, giá heo hơi gần đây có xu hướng giảm. Mặc dù mức giảm hiện chưa quá mạnh, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng với tình hình bệnh dịch tả heo châu Phi đang diễn biến phức tạp và có lượng lớn heo bị tiêu hủy, nhiều người nuôi đứng trước nguy cơ thua lỗ lớn.

Ông Nguyễn Kim Đoán, phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, cho biết tình hình dịch vẫn diễn ra phức tạp trong thời gian dài, nhưng thời điểm này mới cao trào. Nhiều người nuôi chấp nhận bán tháo heo sớm hơn so với thời gian nuôi bình thường để chạy dịch, nắm được tâm lý này, nhiều thương lái ép giá mua. Trước đó, nhu cầu tiêu thụ chậm đã khiến giá heo hơi quay đầu giảm dần sau khi lập đỉnh, nay gặp thương lái ép giá càng giảm thêm.

Trước đó, vào nửa đầu tháng 3-2025, giá heo hơi phía Nam đạt đỉnh với 84.000 đồng/kg. Tuy nhiên vào đầu tháng 6-2025, giá đã giảm xuống còn 75.000 đồng/kg, và từ đó đến nay tiếp tục giảm dần.

Với giá heo hơi hiện nay và mức giá thức ăn chăn nuôi đã hạ nhiệt, nhiều người nuôi cho biết vẫn có được lợi nhuận ổn nếu không bị ảnh hưởng từ dịch bệnh.

Về vấn đề giá đồ ăn tại sân bay mắc vì dùng thịt heo nhập khẩu từ Brazil, không có thông tin chính xác về vấn đề này.

Trong bối cảnh thương mại điện tử đang trở thành xu hướng kinh doanh hiện đại và phát triển mạnh mẽ, tỉnh Lai Châu đã và đang tích cực ứng dụng nền tảng số để quảng bá và nâng cao hiệu quả tiêu thụ các sản phẩm OCOP, cũng như sản phẩm đặc thù của địa phương. Việc này không chỉ giúp các chủ doanh nghiệp, hợp tác xã có sản phẩm OCOP chủ động xây dựng kênh bán hàng trực tuyến mà còn song song với phương thức truyền thống, mở ra nhiều cơ hội để họ tiếp cận thị trường một cách rộng rãi.

Tính đến nay, toàn tỉnh Lai Châu đã có 215 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao và 4 sao, trong đó có nhiều sản phẩm mang đậm bản sắc địa phương như đông trùng hạ thảo, chè shan tuyết, hạt mắc-ca khô Lai Châu, gạo tẻ tròn, gạo lứt séng cù, gạo séng cù, miến dong Bình Lư, dưa lưới ichiba… Sở Công Thương tỉnh đã triển khai các hoạt động hỗ trợ chủ thể có sản phẩm OCOP thực hiện chuyển đổi số. Cụ thể, sở đã hướng dẫn kết nối doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh trưng bày quảng bá, giới thiệu sản phẩm nông sản tại các hội nghị, hội chợ ở các tỉnh, thành trong cả nước. Đồng thời, xây dựng website thương mại điện tử để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm hàng hóa và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Để đẩy mạnh tiêu thụ nông sản trên các sàn thương mại điện tử lớn tại Việt Nam, Sở Công Thương đã phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ đưa các sản phẩm OCOP của tỉnh lên sàn thương mại điện tử như Postmart.vn (Bưu điện Việt Nam), Voson.vn (Viettel Post)… Ngoài ra, Sở Công Thương cũng phối hợp tổ chức các lớp tập huấn kỹ năng số, livestream bán hàng, chụp ảnh, xây dựng thương hiệu số cho các chủ thể OCOP, hộ kinh doanh và hợp tác xã. Hội Nông dân tỉnh đã phối hợp với Bưu điện tỉnh mở lớp đào tạo, tập huấn, tuyên truyền, quảng bá sàn thương mại điện tử Buudien.vn đến hội viên, nông dân, các hộ sản xuất nông nghiệp, tổ chức, doanh nghiệp, từ đó đăng ký thêm nhiều sản phẩm nông nghiệp chủ lực và sản phẩm OCOP.

Nhiều cơ sở, doanh nghiệp tại Lai Châu đã chú trọng đầu tư hệ thống máy móc hiện đại và đa dạng kênh bán hàng. Cơ sở Đông trùng hạ thảo Huy Cương đã xây dựng, duy trì trang fanpage, website riêng để giới thiệu sản phẩm và đẩy mạnh kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử. Tây Bắc TV, một đơn vị được tôn vinh “Thương hiệu Vàng nông nghiệp Việt Nam năm 2024”, đã có 4 sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao và đã xây dựng được các kênh phân phối, bán lẻ online đa nền tảng như Youtube, Facebook, Tiktok, Zalo, Shopee, website.

Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, việc ứng dụng nền tảng số trong tiêu thụ sản phẩm OCOP của tỉnh vẫn còn đối mặt với không ít khó khăn. Hạn chế về kỹ năng số của các chủ thể OCOP và hạ tầng mạng tại một số vùng nông thôn còn yếu, chi phí vận chuyển hàng hóa cao… là những thách thức cần được khắc phục. Hướng tới giai đoạn phát triển mới, Lai Châu xác định chuyển đổi số là xu thế tất yếu và là động lực thúc đẩy Chương trình OCOP phát triển bền vững.

Tỉnh Lai Châu sẽ tiếp tục tăng cường đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin, đa dạng hóa kênh phân phối số, hỗ trợ các chủ thể hoàn thiện sản phẩm theo hướng chuyên nghiệp, chuẩn hóa. Qua đó, Lai Châu kỳ vọng sẽ nâng cao giá trị sản phẩm OCOP, mở rộng thị trường tiêu thụ và tăng cường khả năng cạnh tranh của các sản phẩm đặc thù của địa phương trên thị trường trong và ngoài nước.

Lai Châu đã tìm ra giải pháp linh hoạt để duy trì hoạt động giao dịch tín dụng chính sách sau khi sắp xếp đơn vị hành chính. Thay vì cắt giảm 106 xã, phường, thị trấn xuống 38 xã, phường như kế hoạch ban đầu, Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) tỉnh đã tham mưu với tỉnh thống nhất giữ nguyên 106 điểm giao dịch tại xã. Đây là quyết định sáng tạo, vừa đảm bảo tính ổn định trong cung ứng dịch vụ tài chính, vừa giúp người dân không bị gián đoạn tiếp cận vốn vay chính sách.

Ông Nguyễn Thanh Hà, Phó Giám đốc Ngân hàng CSXH Chi nhánh tỉnh, cho biết rằng tín dụng chính sách không chỉ cung ứng vốn mà còn là công cụ hỗ trợ sinh kế, giúp hộ nghèo và các đối tượng yếu thế tiếp cận nguồn lực để vươn lên. Việc giữ nguyên các điểm giao dịch xã giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại và đảm bảo sự ổn định về mặt tâm lý và tổ chức trong quá trình giao dịch.

Tính đến ngày 13/7/2025, tổng dư nợ tín dụng chính sách toàn tỉnh đạt hơn 4.172 tỷ đồng, với 53.233 khách hàng đang còn dư nợ. Hoạt động giao dịch tại các điểm xã tiếp tục được tổ chức định kỳ hằng tháng, bảo đảm đủ điều kiện kỹ thuật, an toàn vốn và đúng quy trình nghiệp vụ.

Mô hình của Lai Châu được xem là giải pháp phù hợp, vừa đảm bảo hiệu quả vận hành, vừa không ‘bỏ rơi’ người dân vùng sâu, vùng xa. Các điểm giao dịch xã không chỉ là nơi ‘thu – phát vốn’ còn thể hiện tính nhân văn trong hành trình bảo đảm tài chính toàn diện và không để ai bị bỏ lại phía sau.

Việc giữ nguyên 106 điểm giao dịch tại xã của Lai Châu thể hiện sự quan tâm của chính quyền địa phương và Ngân hàng CSXH tỉnh trong việc đảm bảo quyền lợi của người dân, đặc biệt là những người dân sống ở vùng sâu, vùng xa. Đồng thời, mô hình này cũng cho thấy sự linh hoạt và sáng tạo trong việc tìm ra giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

Nhìn chung, việc duy trì hoạt động giao dịch tín dụng chính sách tại 106 điểm giao dịch xã của Lai Châu đã mang lại nhiều lợi ích cho người dân, giúp họ tiếp cận nguồn vốn vay chính sách một cách dễ dàng và thuận tiện hơn. Đây là một mô hình đáng tham khảo và nhân rộng tại các địa phương khác.