Quản trị rủi ro là một yếu tố then chốt trong hoạt động của các công ty chứng khoán, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển lành mạnh và bền vững của thị trường chứng khoán. Tại chương trình đào tạo ‘Quản trị rủi ro cho công ty chứng khoán’ diễn ra vào ngày 21/7, ông Hà Duy Tùng, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), đã nhấn mạnh tầm quan trọng của quản trị rủi ro. Quản trị rủi ro hoạt động như một ‘người gác cổng’, giúp các công ty chứng khoán chủ động phòng ngừa và ứng phó với các rủi ro tiềm ẩn, giảm thiểu khả năng xảy ra tổn thất nghiêm trọng khi thị trường có những biến động bất ngờ.

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang phát triển nhanh chóng và hội nhập sâu vào thị trường vốn quốc tế, công tác quản trị rủi ro ngày càng trở nên quan trọng. Quản trị rủi ro hiệu quả không chỉ giúp đảm bảo thị trường phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững mà còn bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư. Ông Tùng cũng đề nghị những người làm công tác quản trị rủi ro trong các công ty chứng khoán phải có kiến thức và kinh nghiệm chuyên sâu về lĩnh vực tài chính, chứng khoán. Ngoài ra, họ cũng cần phải có kỹ năng và thông tin cần thiết để xây dựng chiến lược phòng vệ và quản trị rủi ro hiệu quả.

Liên quan đến vấn đề này, ông Tan Boon Gin, Tổng Giám đốc Công ty Quản lý Thị trường (SGX), đã nhấn mạnh vai trò của Việt Nam như một đối tác quan trọng của Singapore. SGX sẵn sàng hỗ trợ các hoạt động quản lý rủi ro tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực nâng hạng lên Thị trường Mới nổi. Sự hỗ trợ này không chỉ giúp tăng cường năng lực quản trị rủi ro của các công ty chứng khoán Việt Nam mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Để nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro, các công ty chứng khoán cần tích cực tham gia vào các chương trình đào tạo và nâng cao năng lực chuyên môn cho đội ngũ quản trị rủi ro. Sự hợp tác quốc tế, đặc biệt với các đối tác có kinh nghiệm như SGX, cũng sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các công ty chứng khoán Việt Nam nâng cao năng lực quản trị rủi ro và hội nhập sâu vào thị trường tài chính quốc tế.

Trước những thách thức và cơ hội trong quá trình phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, việc tăng cường quản trị rủi ro là một yêu cầu tất yếu. Các công ty chứng khoán cần phải chủ động xây dựng chiến lược quản trị rủi ro hiệu quả để đảm bảo sự phát triển bền vững và lâu dài.

Bộ Tài chính Việt Nam đang tích cực triển khai các biện pháp cải cách thủ tục hành chính nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn gián tiếp từ quốc tế vào thị trường chứng khoán. Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, những cải cách này tập trung vào việc giảm thiểu các yêu cầu về hợp pháp hóa lãnh sự, đơn giản hóa các hồ sơ pháp lý, cũng như ứng dụng công nghệ số vào quy trình cấp phép và giám sát thị trường. Mục tiêu chính của những thay đổi này là nhằm tháo gỡ các rào cản kỹ thuật, cải thiện trải nghiệm đầu tư và tạo ra bước tiến thực chất trong việc thu hút dòng vốn gián tiếp từ quốc tế vào thị trường chứng khoán Việt Nam.

Hiện tại, Bộ Tài chính đang phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước để sửa đổi Thông tư 17. Những thay đổi bao gồm việc cắt giảm các giấy tờ pháp lý phức tạp, linh hoạt hơn trong việc nhận diện nhà đầu tư, và ứng dụng công nghệ số vào quy trình cấp phép và giám sát thị trường. Bên cạnh đó, Bộ Tài chính cũng đang đề xuất một số giải pháp nhằm tăng tính hấp dẫn của thị trường chứng khoán. Điều này bao gồm việc sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP để tăng cường tính công khai và minh bạch về tỷ lệ sở hữu nước ngoài. Bộ cũng đề xuất bỏ các quy định lỗi thời liên quan đến quyền quyết định giới hạn sở hữu của Đại hội đồng cổ đông và mở rộng khung pháp lý cho hoạt động phát hành chứng khoán.

Một trong những khó khăn khiến nhiều nhà đầu tư nước ngoài e ngại là thủ tục hành chính phức tạp và kéo dài. Điều này đòi hỏi việc hợp pháp hóa lãnh sự tài liệu hoặc xác minh phức tạp các hồ sơ đầu tư. Đồng thời, Việt Nam đã chính thức vận hành hệ thống giao dịch KRX từ tháng 5/2025. Đây là một bước tiến quan trọng hướng tới cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP), dự kiến sẽ được triển khai từ đầu năm 2027. Hệ thống này được các tổ chức xếp hạng quốc tế đánh giá cao về khả năng tăng độ an toàn và hiệu quả cho giao dịch thị trường.

Đại diện từ FTSE Russell đã bày tỏ sự ấn tượng với tiến trình cải cách thị trường tài chính của Việt Nam. Họ cam kết tiếp tục hỗ trợ về kỹ thuật, chỉ số và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế. Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng tin rằng khi nền tảng pháp lý và kỹ thuật được đồng bộ hóa, nhà đầu tư sẽ có trải nghiệm liền mạch, minh bạch và ổn định. Điều này sẽ giúp Việt Nam tạo dựng niềm tin thị trường.

Ông cũng nhấn mạnh rằng việc nâng hạng thị trường chứng khoán không phải là mục tiêu cuối cùng, mà là kết quả tất yếu của quá trình cải cách bền bỉ. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một thị trường vốn công bằng, hiệu quả và đạt chuẩn mực quốc tế. Bộ Tài chính cam kết tiếp tục đồng hành với các tổ chức quốc tế, trong đó có FTSE Russell, để hoàn thiện thể chế, tháo gỡ các vướng mắc và thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển toàn diện.

Với quyết tâm cải cách và sự hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ sớm đáp ứng các tiêu chí nâng hạng. Điều này hứa hẹn sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho các nhà đầu tư và góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.