The Velvet Sundown – Ban nhạc rock ảo và tranh luận về tính minh bạch trong ngành âm nhạc

Ban nhạc The Velvet Sundown xuất hiện trên nền tảng Spotify từ tháng 6 và nhanh chóng thu hút sự chú ý nhờ phong cách rock thập niên 1960 pha trộn indie pop. Với hơn một triệu lượt nghe hàng tháng, họ đã cho ra mắt hai album là ‘Floating On Echoes’ và ‘Dust And Silence’, xuất hiện trên bảng xếp hạng ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, sự thành công nhanh chóng của họ đã khiến công chúng và giới chuyên môn tò mò về danh tính của những người đứng sau dự án.

Sự tò mò của công chúng càng trở nên lớn khi nhóm liên tục từ chối biểu diễn trực tiếp, không tham gia phỏng vấn và chỉ đăng tải hình ảnh đậm nét AI. Điều này đã dẫn đến nghi vấn về độ xác thực của ban nhạc này. Đầu tháng 7, The Velvet Sundown chính thức cập nhật thông tin trên Spotify, thừa nhận họ là sản phẩm âm nhạc do trí tuệ nhân tạo tạo dựng, có sự định hướng sáng tạo từ con người. Bốn ‘thành viên’ gồm Gabe Farrow, Milo Rains, Orion Rio Del Mar và Lennie West – đều là nhân vật ảo.

Ban nhạc khẳng định đây không phải trò lừa đảo mà là một ‘sự khiêu khích nghệ thuật’, nhằm thách thức các ranh giới truyền thống về bản sắc, quyền tác giả và vai trò của con người trong nghệ thuật. Tuy nhiên, việc xác nhận nguồn gốc trí tuệ nhân tạo của ban nhạc đã làm dấy lên tranh luận dữ dội về tính minh bạch và ảnh hưởng đến giới nghệ sĩ.

Ngày 14/7, nhóm tiếp tục phát hành album mới có tên ‘Paper Sun Rebellion’, khẳng định ý đồ theo đuổi dài hạn của dự án, bất chấp chỉ trích. Sự nổi lên của The Velvet Sundown như một tín hiệu cảnh báo đối với ngành công nghiệp âm nhạc. Các chuyên gia như Roberto Neri – Giám đốc điều hành Học viện Ivors, và Sophie Jones – Giám đốc chiến lược của cơ quan thương mại âm nhạc British Phonographic Industry, đồng loạt lên tiếng về sự cần thiết phải dán nhãn rõ ràng cho sản phẩm âm nhạc do AI tạo ra.

Họ cho rằng khán giả có quyền biết mình đang nghe gì, từ ai, và do ai tạo ra. Việc thiếu minh bạch sẽ làm xói mòn lòng tin và làm mờ ranh giới giữa sáng tạo thật và sản phẩm máy móc. Tác giả Liz Pelly, người viết cuốn ‘Mood Machine: The Rise of Spotify and the Costs of the Perfect Playlist’, chỉ ra rằng nhiều mô hình AI được huấn luyện từ dữ liệu âm nhạc mà không xin phép hay trả phí cho nghệ sĩ.

Bà cảnh báo điều này không chỉ là hành vi vi phạm bản quyền mà còn là sự cạnh tranh không công bằng, đe dọa sinh kế của những nghệ sĩ độc lập – những người vốn đã gặp khó khăn trong mô hình kinh tế streaming. ‘Không chỉ những nghệ sĩ nổi tiếng cần được bảo vệ, mà cả những người ít được chú ý cũng có quyền biết khi nào sản phẩm của họ bị khai thác bất hợp pháp,’ bà nhấn mạnh.

Trước thực tế này, một số nền tảng đã chủ động điều chỉnh chính sách. Deezer – một nền tảng nghe nhạc trực tuyến – hiện sử dụng phần mềm để phát hiện và gắn nhãn các sản phẩm do AI tạo ra. Ông Aurélien Hérault, Giám đốc Đổi mới của Deezer, cho rằng các nền tảng phải minh bạch và thông báo rõ cho người dùng.

Dù vậy, ông cũng thừa nhận, trong tương lai, khi nhạc AI trở thành công cụ phổ biến, nhãn cảnh báo có thể không còn cần thiết. Ngược lại, Spotify lại thể hiện thái độ thụ động. Phát ngôn viên của nền tảng này khẳng định họ chỉ đóng vai trò trung gian, và trách nhiệm thuộc về bên cung cấp nội dung.

Quan điểm này khiến Spotify bị chỉ trích vì né tránh trách nhiệm và tiếp tay cho việc phổ biến sản phẩm thiếu minh bạch. Giới quan sát lo ngại, nếu không có biện pháp cụ thể, ngành công nghiệp âm nhạc sẽ tái diễn sai lầm cũ: các công ty công nghệ tiếp tục hưởng lợi, còn nghệ sĩ thật – những người tạo ra giá trị – bị bỏ lại phía sau, không được bảo vệ đúng mức trong kỷ nguyên AI.

Ngày càng nhiều cơ hội mới xuất hiện khi công nghệ blockchain được tích hợp vào hệ thống tài chính truyền thống. Mới đây, Dragon Capital đã công bố bản cáo bạch với đề xuất thí điểm token hóa ETF, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong tiến trình này. Sự kiện được hỗ trợ bởi chuyên môn từ Hiệp hội Blockchain Việt Nam (VBA).

Bản cáo bạch đề xuất một lộ trình thử nghiệm mô hình Real World Assets (RWA), trong đó quyền sở hữu chứng chỉ quỹ sẽ được số hóa thành các đơn vị kỹ thuật số. Các đơn vị này có thể được giao dịch, truy xuất và giám sát theo thời gian thực. Mục tiêu của đề xuất này là tăng cường tính minh bạch, hiệu quả kiểm toán và mở rộng khả năng tiếp cận của nhà đầu tư. Đồng thời, đề xuất cũng đảm bảo an toàn hệ thống theo các chuẩn mực pháp lý hiện hành.

Dragon Capital Việt Nam là một trong những công ty quản lý quỹ hàng đầu và có uy tín tại Việt Nam và Đông Nam Á. Công ty chuyên hoạt động trong lĩnh vực lập và quản lý quỹ, bao gồm quỹ mở, quỹ ETF, quỹ cổ phiếu, quỹ trái phiếu, quỹ hưu trí. Ngoài ra, Dragon Capital cũng cung cấp dịch vụ quản lý danh mục đầu tư cho các cá nhân và tổ chức trong và ngoài nước.

Trên thị trường tài chính, Dragon Capital đóng vai trò là cầu nối chuyên nghiệp, giúp nhà đầu tư tối ưu hóa nguồn vốn nhàn rỗi một cách hiệu quả, linh hoạt, an toàn và minh bạch. Quỹ ETF là một trong những quỹ chủ chốt của Dragon Capital – loại hình quỹ được niêm yết và có thể giao dịch trực tiếp trên sàn chứng khoán. Quỹ này phản ánh hiệu suất của một chỉ số tài chính cụ thể.

Quá trình token hóa ETF liên quan đến việc chuyển đổi quyền sở hữu trong quỹ ETF thành các ‘token’ kỹ thuật số. Những token này được lưu trữ và vận hành trên nền tảng blockchain. Đây được xem là một bước tiến quan trọng mà Dragon Capital mang đến cho thị trường tài chính. Quá trình này giúp việc giao dịch trở nên linh hoạt hơn, có thể thực hiện 24/7. Nó giảm thiểu rào cản vốn của nhà đầu tư và tối ưu hóa chi phí bằng cách loại bỏ khâu trung gian.

Người đầu tư cần tìm hiểu kỹ về các khía cạnh pháp lý và cách thức vận hành của token ETF, một sản phẩm mới. Điều này giúp họ hạn chế rủi ro công nghệ và bảo vệ tài sản số của mình.