Một đội ngũ các nhà nghiên cứu từ Viện Nghiên cứu Ngoại hành tinh Trottier (IREx) tại Canada đã tiến hành một cuộc điều tra chuyên sâu về hệ thống hành tinh quay quanh L98-59, một ngôi sao lùn đỏ có khoảng cách với Trái Đất là 35 năm ánh sáng. Cuộc nghiên cứu này đã dẫn đến việc phát hiện ra hành tinh thứ năm trong hệ thống này, được đặt tên là L98-59 f, một siêu Trái Đất nằm trong vùng có thể hỗ trợ sự sống của ngôi sao mẹ, nơi nước có thể tồn tại dưới dạng lỏng.

Được biết đến với tên gọi vùng sự sống Goldilocks, đây là khu vực cách sao mẹ ở một khoảng vừa đủ để các hành tinh có thể nhận được lượng nhiệt thích hợp và duy trì nước ở trạng thái lỏng. Trong Hệ Mặt Trời của chúng ta, có ba hành tinh thuộc vùng này bao gồm Sao Kim, Trái Đất và Sao Hỏa. Sự hiện diện của L98-59 f đã được xác định thông qua việc quan sát những biến thiên tinh tế trong chuyển động của ngôi sao, sử dụng phương pháp đo vận tốc xuyên tâm.

L98-59 f nhận được năng lượng từ sao mẹ L98-59 tương đương với năng lượng mà Trái Đất nhận được từ Mặt Trời, khiến nó trở thành một mục tiêu hấp dẫn cho các dự án đang tìm kiếm sự sống ngoài hành tinh. Trước đó, ngôi sao mẹ L98-59 đã được kính viễn vọng không gian TESS của NASA phát hiện lần đầu tiên vào năm 2019. Nó ngay lập tức thu hút sự chú ý với 4 hành tinh có kích cỡ gần giống như Trái Đất quay quanh.

Các hành tinh trong hệ thống này có những đặc điểm rất đa dạng, từ tiểu Trái Đất hiếm hoi L98-59 b đến các hành tinh có thể trải qua hoạt động núi lửa cực độ do thủy triều. L98-59 f được coi là một phát hiện mà các nhà khoa học rất mong đợi. Việc tìm thấy một hành tinh có khả năng hỗ trợ sự sống trong một hệ thống nhỏ gọn như vậy khiến khám phá này đặc biệt thú vị, làm nổi bật sự đa dạng đáng kể của các hệ thống ngoại hành tinh và khẳng định việc nghiên cứu các hành tinh có tiềm năng sinh sống xung quanh các ngôi sao có khối lượng thấp.

Với khoảng cách chỉ 35 năm ánh sáng, L98-59 f đã lọt vào danh sách các ngoại hành tinh có tiềm năng sinh sống gần nhất mà nhân loại từng biết đến. Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học The Astronomical Journal, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc khám phá và tìm kiếm sự sống ngoài Trái Đất.

Ngày 22/7 có thể trở thành một trong những ngày ngắn kỷ lục trong lịch sử Trái Đất, khi hành tinh của chúng ta dự kiến sẽ quay nhanh bất thường. Hiện tượng này vẫn còn là một bí ẩn đối với các nhà khoa học trên toàn cầu.

Trang Timeanddate.com đã đưa ra dự báo rằng từ năm 2020, Trái Đất đã ghi nhận những ngày ngắn chưa từng thấy vào giữa năm. Dự báo cho năm 2025 cho thấy các ngày 9/7, 10/7, 22/7 và 5/8 tới đây có khả năng sẽ là những ngày ngắn nhất trong lịch sử.

Các nhà khoa học cho biết rằng hành tinh của chúng ta không phải là một người giữ thời gian hoàn hảo. Trung bình, Trái Đất hoàn thành một vòng quay hoàn chỉnh trên trục của nó trong đúng 86.400 giây, cộng hoặc trừ một mili giây hoặc hơn. 86.400 giây tương đương với 24 giờ. Một mili giây là 0,001 giây, nhỏ hơn đáng kể so với một cái chớp mắt kéo dài khoảng 100 mili giây.

Cách duy nhất để đo những thay đổi nhỏ hàng ngày này trong tốc độ quay của Trái Đất là sử dụng đồng hồ nguyên tử, được đưa vào sử dụng vào những năm 1950. Số mili giây trên hoặc dưới 86.400 giây được gọi là độ dài của ngày (LOD), khác với khái niệm độ dài của ban ngày.

Trước năm 2020, LOD ngắn nhất từng được ghi nhận bởi đồng hồ nguyên tử là -1,05 ms. Điều này có nghĩa là Trái Đất hoàn thành một vòng quay so với mặt trời trong 1,05 mili giây, ít hơn 86.400 giây. Tuy nhiên, kể từ đó, Trái Đất đã phá vỡ kỷ lục cũ này hàng năm khoảng nửa mili giây. Ngày ngắn nhất là -1,66 ms vào ngày 5/7/2024. Trái Đất dự kiến sẽ lại gần với kỷ lục này vào năm 2025 vào khoảng ngày 9/7, 10/7, 22/7 và 5/8.

Biến động ngắn hạn trong LOD bị ảnh hưởng bởi quỹ đạo của mặt trăng. Hành tinh của chúng ta quay nhanh hơn khi vị trí của mặt trăng ở xa về phía bắc hoặc phía nam đường xích đạo của Trái Đất. Mặt trăng sẽ ở khoảng cách xa nhất so với đường xích đạo của Trái Đất vào 3 ngày có thể xảy ra LOD ngắn nhất vào năm 2025.

Tại sao Trái Đất lại tăng tốc và khi nào nó sẽ quay chậm lại? Theo các nhà khoa học, đây là những câu hỏi khó. Tốc độ quay của Trái Đất bị ảnh hưởng bởi một danh sách dài các yếu tố bao gồm chuyển động phức tạp của lõi Trái Đất, đại dương và khí quyển. Nguyên nhân của sự tăng tốc này của Trái Đất vẫn chưa được khoa học giải thích chính xác.

Trong khoảng 5 tỷ năm nữa, Mặt Trời sẽ cạn kiệt nhiên liệu hydro và bước vào một giai đoạn biến đổi nghiêm trọng. Lúc đó, lõi của ngôi sao trung tâm hệ Mặt Trời sẽ sụp đổ, trong khi lớp vỏ ngoài sẽ phình to đáng kể, biến nó thành một người khổng lồ đỏ khổng lồ.

Quá trình này sẽ dẫn đến việc Sao Thủy và Sao Kim có nguy cơ bị Mặt Trời nuốt chửng. Số phận của Trái Đất vẫn còn là một câu hỏi lớn, nhưng có khả năng cao rằng hành tinh của chúng ta cũng sẽ bị kéo vào và bị thiêu rụi trong biển lửa của Mặt Trời.

Khoảng 1 tỷ năm sau giai đoạn người khổng lồ đỏ, Mặt Trời sẽ trải qua một sự thay đổi khác. Nó sẽ trút bỏ lớp vỏ ngoài và co lại thành một vật thể có kích thước tương đương với Trái Đất nhưng có mật độ vật chất cực kỳ cao. Khi đó, Mặt Trời sẽ trở thành một sao lùn trắng.

Sau sự biến đổi này, hệ Mặt Trời sẽ trở thành một nơi băng giá, hoang tàn và chìm trong bóng tối vĩnh cửu. Tuy nhiên, về mặt kỹ thuật, hệ Mặt Trời vẫn chưa hoàn toàn “chết”. Các hành tinh khổng lồ như Sao Mộc và Sao Thổ vẫn sẽ tiếp tục quay quanh xác chết của Mặt Trời trong một vũ điệu cô độc kéo dài hàng tỷ năm.

Trong thời gian dài không tưởng sau đó, sự cân bằng hấp dẫn của hệ Mặt Trời sẽ bị phá vỡ. Các hành tinh có thể va chạm vào nhau, hoặc bị một ngôi sao lang thang xé toạc. Thậm chí, chúng có thể bị văng ra khỏi hệ Mặt Trời mãi mãi.

Cuối cùng, có lẽ sau hàng triệu tỷ năm, sẽ không còn gì sót lại từ hệ Mặt Trời mà chúng ta từng biết. Những tàn tích cuối cùng của hệ Mặt Trời sẽ dần tiêu tan trong vũ trụ rộng lớn.

Như vậy, cuộc “đời” của hệ Mặt Trời vẫn sẽ tiếp tục, nhưng ở một dạng thức hoàn toàn khác. Quá trình tiến hóa của vũ trụ sẽ tiếp tục diễn ra, và các nhà khoa học vẫn tiếp tục nghiên cứu để hiểu rõ hơn về những biến đổi này.