Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 113/CĐ-TTg ngày 19/7/2025 về việc triển khai các giải pháp để phát triển hiệu quả vận tải đường thủy và thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực logistics trong vận tải. Công điện này được gửi đến các Bộ trưởng của các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Khoa học và Công nghệ, Quốc phòng, Công an; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Với hệ thống sông ngòi có tổng chiều dài có khả năng khai thác vận tải khoảng 42.000 km, cùng đường bờ biển dài hơn 3.260 km và nhiều cửa sông, vịnh tự nhiên thuận lợi, Việt Nam có điều kiện thuận lợi để phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Vận tải thủy là một phương thức vận tải có chi phí thấp, khả năng chuyên chở hàng hóa với khối lượng lớn, góp phần giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Trong những năm gần đây, vận tải thủy đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia, với tỷ trọng vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa và ven biển có xu hướng ngày càng tăng.

Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển vận tải thủy vẫn còn bất cập; năng lực đội tàu, công tác quản lý phương tiện, chất lượng nguồn nhân lực và kết nối giữa các phương thức vận tải còn hạn chế. Để khắc phục những tồn tại này, tạo động lực mới cho ngành vận tải thủy phát triển nhanh và bền vững, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ và địa phương thực hiện các giải pháp cấp thiết.

Đối với Bộ Xây dựng, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật ngành hàng hải, đường thủy. Bộ này cần tập trung vào các chính sách khuyến khích, thu hút xã hội hóa đầu tư hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, nguồn nhân lực, và phát triển công nghệ.

Về phía Bộ Tài chính, Thủ tướng giao chủ trì cân đối, bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy, hàng hải. Điều này nhằm đảm bảo nguồn vốn cần thiết cho việc nâng cấp và xây dựng hạ tầng đường thủy.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát và đơn giản hóa thủ tục giao đất, cho thuê đất, giao khu vực biển để phát triển hạ tầng cảng, bến thủy nội địa, cảng biển, nạo vét luồng hàng hải, đường thủy. Việc này sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ và giảm bớt các thủ tục phức tạp trong việc phát triển hạ tầng cảng biển và đường thủy.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được yêu cầu rà soát, cập nhật quy hoạch sử dụng đất và bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch. Đồng thời, tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa. Điều này sẽ giúp tối ưu hóa việc sử dụng đất và phát triển các cơ sở hạ tầng logistics quan trọng.

Nhìn chung, các yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ nhằm mục đích tháo gỡ các vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của vận tải đường thủy và nâng cao hiệu quả của lĩnh vực logistics. Việc triển khai các giải pháp đồng bộ sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Công điện nhằm tăng cường sự phát triển của vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Văn bản này được gửi đến các Bộ trưởng và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhấn mạnh vai trò quan trọng của vận tải thủy trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia.

Với hệ thống sông ngòi dày đặc và đường bờ biển dài, Việt Nam có tiềm năng rất lớn để phát triển vận tải thủy, giúp giảm tải cho đường bộ, đường sắt và thúc đẩy sự phát triển kinh tế bền vững. Tuy nhiên, do chưa được quan tâm đầu tư đúng mức, kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển vận tải thủy vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế.

Để giải quyết những vấn đề tồn tại này, Thủ tướng yêu cầu các Bộ và địa phương ưu tiên đầu tư, cải tạo và nâng cấp các luồng tuyến chính, các cảng bến thủy nội địa, các cảng biển trọng điểm. Bộ Xây dựng được giao nhiệm vụ chỉ đạo rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật ngành hàng hải, đường thủy, tập trung vào các chính sách khuyến khích, thu hút xã hội hóa đầu tư hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, nguồn nhân lực và phát triển công nghệ.

Bộ Tài chính được yêu cầu cân đối và bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy, hàng hải. Bộ này cũng cần nghiên cứu cơ chế thu hút đầu tư tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng đường thủy, cảng, bến thủy nội địa và cảng biển.

Các địa phương cũng được yêu cầu rà soát, cập nhật quy hoạch sử dụng đất và bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch; tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa.

Thủ tướng cũng giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ nêu trên. Văn phòng Chính phủ sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng đôn đốc các bộ, cơ quan, địa phương thực hiện nhiệm vụ được giao tại Công điện này.

Việc phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển không chỉ giúp giảm áp lực giao thông cho các phương tiện khác mà còn giúp đa dạng hóa phương thức vận tải, tăng cường hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường. Việc ban hành Công điện này thể hiện sự quan tâm của Chính phủ đến sự phát triển bền vững của ngành vận tải thủy, góp phần xây dựng một hệ thống giao thông vận tải đa phương thức và hiệu quả.

Các Bộ và địa phương cần tích cực triển khai các nhiệm vụ được giao, đảm bảo tiến độ và chất lượng công việc. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan và địa phương là rất quan trọng để đạt được mục tiêu phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển một cách bền vững.