Trong bối cảnh toàn xã hội đang tích cực triển khai chuyển đổi số, vấn đề an ninh mạng và an toàn thông tin đã trở thành một yêu cầu cấp thiết. Mỗi cá nhân cần chủ động trang bị kiến thức và kỹ năng để tự bảo vệ mình khi sử dụng công nghệ thông tin và tham gia vào môi trường số.

Tại tỉnh Quảng Ninh, phong trào ‘Bình dân học vụ số’ đang được triển khai mạnh mẽ, với mục tiêu giúp người dân, đặc biệt là những đối tượng ít có điều kiện tiếp cận công nghệ, có thể nắm bắt và làm chủ công nghệ số. Phong trào này đang được triển khai tại nhiều khu dân cư trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, tạo thành một làn sóng thi đua sôi nổi trong cộng đồng.

Ở khu phố 2, phường Hồng Gai, các buổi học tại Nhà văn hóa vào những ngày cuối tuần đã thu hút nhiều người cao tuổi tham gia. Nội dung của các buổi học bao gồm giới thiệu các trang mạng xã hội chính thống để người dân tiếp nhận thông tin thời sự của chính quyền địa phương, khai thác các tiện ích trên ứng dụng VNeID, thanh toán không dùng tiền mặt, và cách sử dụng Googlemaps để định vị và chỉ đường. Đặc biệt, các buổi học còn giúp người dân cảnh giác và nhận biết để phòng ngừa các thủ đoạn lừa đảo và lôi kéo qua mạng của các đối tượng xấu.

Ông Lê Thanh Hà, Trưởng Ban Công tác Mặt trận khu phố 2, cho biết rằng chỉ qua vài buổi học, các thành viên tham gia đã không còn e ngại với việc sử dụng công nghệ, mà trở nên hăng hái, chủ động và tự tin. Việc học tập cần thời gian để có thể thuần thục, nhưng đây là tiền đề rất tốt để khu phố hướng tới mục tiêu xây dựng công dân số toàn diện, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số mạnh mẽ trong cộng đồng và đảm bảo an toàn cho mọi người khi tham gia không gian mạng.

Trong kỷ nguyên số, thiếu hụt kiến thức công nghệ đồng nghĩa với việc bị gạt ra ngoài lề cuộc sống hiện đại, thậm chí rất dễ bị các đối tượng xấu lợi dụng và lừa đảo để trục lợi. Do đó, tỉnh Quảng Ninh đang tích cực triển khai phong trào ‘Bình dân học vụ số’ với mục đích, yêu cầu và giải pháp đặt ra khá toàn diện. Một trong 7 chỉ tiêu phấn đấu đến năm 2026 là 100% người dân trưởng thành có tri thức cơ bản về chuyển đổi số, sử dụng nền tảng và dịch vụ số thiết yếu, có khả năng bảo vệ thông tin cá nhân và an toàn dữ liệu trên môi trường số. 100% học sinh từ cấp tiểu học được trang bị kiến thức và kỹ năng số để học tập, có kỹ năng bảo đảm an toàn trong môi trường số.

Công an tỉnh Quảng Ninh được giao nhiệm vụ tăng cường bảo đảm an toàn và an ninh mạng, kịp thời phòng ngừa, phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật trên không gian mạng. Thực tế trong những năm qua, công tác tuyên truyền, phổ biến và nâng cao nhận thức về an toàn thông tin đã được tỉnh quan tâm chỉ đạo thực hiện. Đặc biệt, tỉnh đã triển khai Đề án ‘Tuyên truyền, nâng cao nhận thức và phổ biến kiến thức về an toàn thông tin giai đoạn 2021-2025’.

Mô hình ‘Sử dụng mạng xã hội an toàn cho học sinh, sinh viên’ đã được thí điểm từ tháng 9/2022 và dần được nhân rộng trong các nhà trường toàn tỉnh. Mô hình này giúp học sinh, sinh viên biết cách khai thác tối ưu không gian mạng cho công việc và học tập, đồng thời mở thêm những kênh tuyên truyền thông tin hữu ích và cảnh báo những thông tin sai trái.

Khi mỗi người dân được trang bị kiến thức để ứng xử văn minh khi truy cập và có ý thức chủ động cảnh giác trước các thông tin độc hại, thủ đoạn sai trái của các loại tội phạm, an toàn trên không gian mạng sẽ được củng cố. Lấy cảm hứng từ phong trào ‘Bình dân học vụ’ do Chủ tịch Hồ Chí Minh khởi xướng năm 1945, phong trào ‘Bình dân học vụ số’ hiện nay đang được triển khai với mục tiêu giúp người dân làm chủ công nghệ số và tham gia sâu hơn vào nền kinh tế số và xã hội số.

Từ ngày 18/7, hành khách sử dụng ứng dụng VNeID mức 2 tại sân bay Đà Nẵng có thể thực hiện thủ tục bay nội địa mà không cần mang theo giấy tờ. Cảng Hàng không quốc tế Đà Nẵng đã chính thức triển khai dịch vụ làm thủ tục bằng định danh điện tử cho hành khách của các hãng hàng không Vietnam Airlines và Vietjet Air trên các chuyến bay nội địa.

Để có thể sử dụng dịch vụ này, người dùng chỉ cần có tài khoản VNeID mức 2 và cài đặt ứng dụng phiên bản mới nhất trên điện thoại di động. Quá trình làm thủ tục diễn ra qua ba bước chính. Trước tiên, hành khách thực hiện check-in qua ứng dụng VNeID trên điện thoại cá nhân hoặc tại quầy hỗ trợ được thiết lập tại sân bay. Tiếp theo, hành khách tiến hành xác thực khuôn mặt tại các điểm kiểm tra an ninh được tích hợp hệ thống sinh trắc học. Cuối cùng, hành khách thực hiện xác thực lần cuối tại cửa ra tàu bay. Nếu thông tin được xác thực trùng khớp, cửa sẽ tự động mở, cho phép hành khách lên máy bay mà không cần xuất trình bất kỳ giấy tờ nào hay tiếp xúc trực tiếp với nhân viên.

Đây là lần đầu tiên công nghệ sinh trắc học được áp dụng tại sân bay Đà Nẵng, giúp giảm đáng kể thời gian chờ đợi, đồng thời giảm thiểu tiếp xúc và tăng tính an toàn cho hành khách. Hiện nay, nhà ga quốc nội của sân bay Đà Nẵng đã được trang bị đầy đủ hệ thống sinh trắc học để hỗ trợ hành khách làm thủ tục bay bằng VNeID một cách thuận tiện. Vietnam Airlines và Vietjet Air là hai hãng hàng không đầu tiên cung cấp dịch vụ này tại sân bay Đà Nẵng.

Tuy nhiên, để đảm bảo sự chuẩn bị cho mọi tình huống, hành khách vẫn được khuyến nghị mang theo căn cước công dân hoặc hộ chiếu trong trường hợp hệ thống gặp sự cố kỹ thuật. Đại diện sân bay Đà Nẵng cho biết rằng việc ứng dụng Face ID nằm trong kế hoạch xây dựng “sân bay thông minh” và sẽ được mở rộng cho các hãng hàng không khác cũng như các đường bay quốc tế trong thời gian tới.

Trước đó, Vietnam Airlines đã phối hợp với Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06 – Bộ Công an) và Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) thử nghiệm thành công quy trình làm thủ tục bay bằng sinh trắc học tại nhà ga T1 sân bay Nội Bài và nhà ga T3 sân bay Tân Sơn Nhất vào ngày 16 và 17/4. Những thử nghiệm này đã đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc áp dụng công nghệ sinh trắc học vào quy trình hàng không, mang lại trải nghiệm hiện đại và an toàn cho hành khách.

Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Lâm Đồng đã mới đây ban hành tài liệu “Bình dân học vụ số” với mục tiêu triển khai rộng rãi phong trào “Bình dân học vụ số” trên toàn tỉnh. Mục tiêu chính của phong trào này là phổ cập kỹ năng số cơ bản đến tất cả các xã, phường, đặc khu và các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng đề nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương và trường học trên địa bàn tỉnh tích cực tuyên truyền và phát động phong trào học tập kỹ năng số thông qua nền tảng trực tuyến https://binhdanhocvuso.gov.vn và chuyên trang sổ tay “Bình dân học vụ số” tại địa chỉ https://binhdanhocvuso.lamdong.gov.vn.

Người tham gia học tập sẽ sử dụng tài khoản VNeID để đăng nhập vào hệ thống khóa học số hóa, bao gồm tài liệu đọc, video bài giảng, kiểm tra trực tuyến và theo dõi tiến độ học tập. Hệ thống này được thiết kế để đảm bảo việc học theo lộ trình, có kiểm tra tự động và cấp chứng nhận hoàn thành. Ưu điểm của hệ thống là cho phép học linh hoạt, mọi lúc, mọi nơi, phù hợp với cả người trẻ và người lớn tuổi.

UBND cấp xã sẽ chỉ đạo các tổ công nghệ số cộng đồng hỗ trợ người dân truy cập và tham gia học tập. Ngoài ra, Tỉnh đoàn sẽ phát động phong trào học tập kỹ năng số trong đoàn viên thanh niên và lan tỏa phong trào này trong cộng đồng.

Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ Lâm Đồng cho biết, phong trào “Bình dân học vụ số” được kỳ vọng sẽ tạo ra bước chuyển mạnh mẽ trong nâng cao dân trí số, thu hẹp khoảng cách số và chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng để thích ứng với quá trình chuyển đổi số toàn diện của tỉnh Lâm Đồng trong thời gian tới.