TP.HCM đang lên kế hoạch chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện cho các tài xế công nghệ và giao hàng, với mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm không khí và tác động tích cực đến môi trường. Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM (HIDS) đã hoàn thành dự thảo ‘Đề án Chuyển đổi xe hai bánh từ xe xăng sang điện cho tài xế công nghệ và giao hàng tại TP.HCM’, dự kiến trình lên UBND thành phố trong thời gian tới.
Đề xuất chính sách trong đề án này bao gồm miễn 100% phí trước bạ, phí đăng ký biển số và thuế VAT đối với xe máy điện do tài xế công nghệ đứng tên khi mua mới. Thời gian áp dụng dự kiến từ tháng 1/2026 đến tháng 12/2029. Bên cạnh đó, HIDS cũng kiến nghị thiết lập cơ chế cho vay vốn ưu đãi lãi suất thấp, với lãi suất trần khoảng 6%/năm, giúp tài xế dễ tiếp cận nguồn vốn mua xe điện.
Thực tế, các tài xế công nghệ tại TP.HCM di chuyển trung bình 80-120 km mỗi ngày, gấp 3-4 lần so với người dân thông thường. Điều này đồng nghĩa với việc chuyển đổi một chiếc xe máy chạy xăng của tài xế công nghệ sang xe máy điện có tác động giảm phát thải lớn gấp nhiều lần so với xe hai bánh cá nhân khác.
Đề án của HIDS đưa ra 4 giai đoạn thực hiện. Giai đoạn 1, từ tháng 1/2026, bắt đầu áp dụng các chính sách ưu đãi và ngừng cấp phù hiệu mới cho xe máy xăng. Giai đoạn 2, từ tháng 1/2027, hạn chế xe xăng hoạt động trong giờ cao điểm tại các vùng phát thải thấp được thành phố quy định. Giai đoạn 3, từ tháng 1/2028, siết chặt chính sách kiểm soát khí thải theo quy định. Giai đoạn 4, từ tháng 12/2029, cấm hoàn toàn xe xăng tham gia cung cấp dịch vụ trên các nền tảng gọi xe công nghệ.
Theo HIDS, giá trị trung bình năm của hàm lượng bụi mịn PM2.5 ở TP.HCM cao gấp từ 2,5 đến 4,7 lần so với ngưỡng do Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến nghị. Hoạt động giao thông vận tải được xem là một trong những nguồn phát thải chính làm ô nhiễm không khí tại TP.HCM. Vì vậy, việc chuyển đổi xe hai bánh từ xăng sang điện là một giải pháp quan trọng để giảm thiểu ô nhiễm không khí và bảo vệ môi trường.
Sau khi được trình lên UBND thành phố, đề án sẽ đi qua các bước góp ý và thẩm định tính pháp lý cho các đề xuất chính sách. Sau đó, TP.HCM sẽ gửi kiến nghị ra Trung ương, hy vọng nhận được sự ủng hộ và hỗ trợ để triển khai đề án này một cách hiệu quả.
