Trong thời đại công nghệ số đang phát triển chóng mặt, việc ứng dụng công nghệ vào bảo tồn và phát huy di sản văn hóa đã trở thành một hướng đi quan trọng và mang tính cấp thiết đối với Dự thảo Văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII. Sự tích hợp công nghệ không chỉ đóng vai trò là chìa khóa để lưu giữ di sản cho thế hệ tương lai mà còn giúp phổ biến rộng rãi giá trị di sản đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Hà Nội, với bề dày lịch sử và văn hóa phong phú, sở hữu những di sản văn hóa không chỉ dừng lại ở những công trình kiến trúc cổ kính hay những hiện vật lịch sử, mà còn là linh hồn và bản sắc không thể tách rời của thành phố ngàn năm văn hiến. Do đó, việc ứng dụng công nghệ trong công tác bảo tồn và quảng bá di sản đang được xem là một giải pháp quan trọng và mang tính thời sự.
Công nghệ ngày nay đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và phục dựng các giá trị di sản một cách hiệu quả nhất. Một bảo tàng số về lịch sử Thăng Long – Hà Nội, nơi mà mọi tư liệu và hiện vật lịch sử được số hóa và trình bày một cách sinh động, không chỉ giúp thu hút nhiều người, đặc biệt là các em học sinh và sinh viên, mà còn mở ra một cánh cửa để tiếp cận kiến thức lịch sử một cách thú vị và trực quan hơn.
Bên cạnh đó, ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR) trong trải nghiệm di tích đang nổi lên như một giải pháp đột phá. Công nghệ này cho phép du khách và người dân có thể thực hiện một chuyến ‘du hành thời gian’ về quá khứ và chứng kiến không gian di tích được phục dựng sống động như thật, cùng với đó là những câu chuyện lịch sử được kể một cách chân thực và cuốn hút.
Ngoài ra, việc phát triển các ứng dụng di động dẫn đường và thuyết minh di sản đa ngôn ngữ cũng là một sáng kiến thiết thực. Với một chiếc điện thoại thông minh, bất cứ ai cũng có thể dễ dàng khám phá các di tích và hiểu rõ câu chuyện đằng sau mỗi hiện vật và địa danh, mà không cần phụ thuộc vào hướng dẫn viên du lịch hay các biển chỉ dẫn bằng giấy.
Người dân Thủ đô tin rằng, khi công nghệ được ứng dụng một cách thông minh và có chiến lược, di sản văn hóa của Hà Nội không chỉ được bảo vệ tốt hơn mà còn được ‘làm sống lại’ trong tâm hồn của thế hệ hôm nay và mai sau. Điều này không chỉ góp phần gìn giữ những giá trị truyền thống mà còn biến chúng thành động lực phát triển mới, giúp khẳng định vị thế của Hà Nội là một Thủ đô hiện đại nhưng vẫn đậm đà bản sắc văn hóa.
Cuối cùng, việc phát huy vai trò của công nghệ trong bảo tồn và phát huy di sản văn hóa đòi hỏi sự tham gia tích cực của cả cơ quan quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng. Sự chung tay và hỗ trợ từ nhiều phía sẽ giúp Hà Nội hiện thực hóa mục tiêu bảo tồn và phát huy di sản văn hóa, xứng tầm với vị thế của một thành phố nghìn năm tuổi.
